İLXAN
<$Thursday, May 08, 2003div>

سؤزوموز


موسيقى تركهاى (آذرى) جنوب ايران: موسيقي تركهاى قشقايي


☺ ايل بزرگ قشقايي كه بزرگترين اتحاديه طوائف تركهاى آذرى در كل ايران است٫ از گذشته بسيار دور در استان فارس زندگي كرده است. بنا به روايت هاي تاريخي مختلف آنان قومي مهاجر از تركان شمال هستند. قشقايي ها هميشه در كوچ زندگي كرده اند و گله داري يكي از مشاغل اصلي آنان بوده است ، آنان در زندگي پرمشقت كوچ با موسيقي و هنرهايي مانند قالي بافي كه گبه از مشهورترين آنان است آلام و دردهاي ايل را تسلي بخشيده اند. موسيقي بخشي جدانشدني از زندگي قشقايي هاست .


اصولا" موسيقي قشقايي محزون و غم انگيز است و حالتي از هجر و جدايي را در خود دارد. اين نوع موسيقي در استان فارس همانند زبان ايل ريشه تركي داشته و به علت زندگي در كنار مردم فارس و لر نوعي پيوند و تلفيق تاريخي هم در زبان و هم در نوع حركت ملوديك در ترانه ها و آوازها داشته است . اما برخورد و ديدي آگاهانه با مقايسه قطعاتي مشترك مانند: كوراوغلو ، غريب شاه صنم ، گرايلى و...كه هنوز در ميان تركان شمال خراسان - تركمن ها و آذربايجانى ها خوانده و اجرا مي گردد، مي توان به ارتباط بسيار نزديك موسيقي تركهاى شمال با قشقايى ها پى برد.


بانيان موسيقى در ايل قشقايي سه گروه اند:
1- عاشيقها: كه موسيقي آنان جزو موسيقي آوازي و روايتي و داستانسرايست .
2- چنگي ها: كه همان نوازنده گان كرنا و نقاره هستند كه در مجالس جشن و سرور و رقص ها نقش بسيار مهمي را ايفا مي كنند.
3- ساربانان : كه همان چوپاناني هستند كه به نوازندگي ني و ني لبك در صحرا با گله هاي خود در كوچ زندگي مي كنند.


از مشهورترين عاشيق ها در زمان گذشته به عاشيق داود نكيسا - صمصام الدوله عاشيق حمزه و عاشيق اسماعيل مي توان اشاره كرد. از مشهورترين خوانندگان آوازهاي قشقايي مي توان به ماه پرويز - محمدحسين كياني - منصور بهمني - تهمورث كشكولي و سركارخانم افسانه جهانگيري كه نمونه بسيار جالب صداي لطيف ايشان را در موسيقي گبه ساخته حسين عليزاده شنيده ايم ، اشاره كرد. و بالاخره يكي از مهم ترين احياكنندگان موسيقي قشقايي فرود گرگين پور است كه با عشق بي حد خود توانسته است با وجود مشكلات فراوان اين موسيقي را با روايت هاي با ارزششان به نسل بعد از خود منتقل كند.


گئرچه يه هو !!!